Zuid-Afrikaan Kathrada was een van de laatste 'verzoeners'
"Met zijn overlijden komt er een einde aan de oude generatie ANC-leiders, zou je kunnen zeggen", vertelt correspondent Bram Vermeulen over de dood van anti-apartheidsstrijder Ahmed Kathrada. "De generatie die stond voor verzoening, voor het vergeten van het verleden door de witte Zuid-Afrikanen te omarmen, ook al hadden zij hen juist voor zo veel jaren opgesloten."
Kathrada werd begin jaren 60 samen met Nelson Mandela opgepakt tijdens een geheime vergadering van de gewapende tak van het ANC. Net als Mandela werd hij tot levenslang veroordeeld en de twee zaten samen gevangen. "Hij kwam uiteindelijk een paar maanden eerder vrij dan Mandela", vertelt Vermeulen. "Toen hij hoorde dat over zijn vrijlating een fax was gestuurd, zei Kathrada: euh, een fax, wat is dat? Zo lang had hij vastgezeten."
De anti-apartheidsstrijder werd speciaal adviseur van Mandela, en nam zitting in het parlement.
Vriendschap
Vermeulen vertelt dat Kathrada ondanks zijn 26 jaar in de gevangenis niet bitter is geworden en dat hij bekendstond om zijn humor. "Door bitterheid lijd je alleen maar meer, zei hij altijd. Hij maakte vooral grote indruk tijdens de begrafenis van Mandela in 2013, toen hij recht uit zijn hart sprak over hun vriendschap."
Kathrada sprak: "Vaarwel mijn dierbare broer, mijn mentor, mijn leider. Ik ben een broer kwijtgeraakt. Er is een leegte in mijn leven en ik weet niet bij wie ik nu te rade moet gaan."
Kathrada bemoeide zich lang nauwelijks met de politiek, maar uitte de laatste jaren wel openlijk kritiek op de huidige ANC-leider Zuma, die president is. Hij vroeg hem zelfs in een open brief om op te stappen.
Huid te goedkoop verkocht
Het verschil tussen de generatie van Kathrada en Mandela en de nieuwe generatie politici is groot, weet Vermeulen. "Zo is Zuma de afgelopen tijd juridisch in de problemen gekomen. Hij wordt beticht van honderden gevallen van corruptie en loopt ook te schermen met afnemen van het land van witte boeren, zonder ze te compenseren. Daarmee volgt Zuma Mugabe een beetje. Dat soort teksten hoorde je eigenlijk niet bij de oude generatie ANC-leiders."
Overigens vinden veel jonge zwarte Zuid-Afrikanen dat de generatie van Kathrada en Mandela te goedkoop hun huid hebben verkocht door de blanken te vergeven, zegt Vermeulen: "Als je hier in het land rondloopt, zie je dat nog steeds alle restaurants en alle dure plekken vooral worden bevolkt door witte Zuid-Afrikanen, ook al maken die maar 10 procent uit van de bevolking."
